บทความและข่าวสาร

ผลไม้เป็นสินค้าเกษตรที่มีความสำคัญทางเศรษฐกิจชนิดหนึ่งของประเทศไทย ทั้งในด้านเป็นอาชีพหลัก และสร้างรายได้ให้แก่เกษตรจำนวนมาก เป็นวัตถุดิบที่สำคัญของอุตสาหกรรมแปรรูปรวมทั้งเป็นสินค้าส่งออก ทำรายได้เข้าสู่ประเทศปีละไม่น้อยกว่า 4 หมื่นล้านบาท และมีอัตราการขยายตัวเพิ่มขึ้นมาโดยตลอด

ผลไม้ไทยส่วนใหญ่ให้ผลผลิตตามฤดูกาล ประมาณ 25-30% ของอาหารที่บริโภคทั้งหมดในประเทศ โดยเฉพาะประเทศกำลังพัฒนานั้นเน่าเสียง่าย ส่งผลต่อคุณภาพของผลผลิตในปริมาณมากที่เสื่อมลงเมื่อถึงมือผู้บริโภค

ห้องเย็นจึงมีความสำคัญต่อการลดการสูญเสียหลังการเก็บเกี่ยวผลผลิตทางการเกษตร ไม่ว่าจะเป็นผักหรือผลไม้ รวมไปถึงการดูแลเมล็ดพันธ์ได้อย่างดี และเป็นองค์ประกอบสำคัญอย่างหนึ่งทางเกษตรกรรม ตั้งแต่จุดเก็บเกี่ยวจนถึงจุดของผู้บริโภคปลายทาง หรือห่วงโซ่ความเย็น (Cold Chain) วงจรหลังการเก็บเกี่ยวสามารถสรุปได้ดังนี้

• เก็บเกี่ยว
• การลดอุณหภูมิผักและผลไม้หลังการเก็บเกี่ยว (pre-cooling)
• การขนส่งและบรรจุภัณฑ์
• การจัดเก็บในห้องเย็น
• การวางสินค้าก่อนจำหน่ายถึงมือผู้บริโภค

ในระหว่างขั้นตอนต่างๆ เหล่านี้ ไม่เพียงแต่การควบคุมอุณหภูมิเท่านั้น แต่ยังต้องมีการจัดการผลิตภัณฑ์อย่างเหมาะสม ทั้งปริมาณและอุณหภูมิ รวมทั้งการจัดการ การทำความสะอาด การคัดแยก และการบรรจุ เป็นต้น

หลังจากการเก็บเกี่ยว ผลิตผลทางการเกษตรยังคง "มีชีวิต" ซึ่งหมายความว่ากระบวนการเมตาบอลิซึม เช่น การหายใจ ตลอดจนการเติบโตของจุลินทรีย์ยังคงดำเนินต่อไป ซึ่งนำไปมาซึ่งความเสื่อม และความเสียหายของผลผลิตได้ เพื่อลดอัตราการหายใจ เราจำเป็นต้องควบคุมการทำให้สุกให้ช้าลง ลดอุณหภูมิการสูญเสียน้ำ โดยหลีกเลี่ยงการสัมผัสกับความร้อน และสร้างสภาวะการทำความเย็นซึ่งเพื่อเพิ่มอายุการเก็บของผลิตภัณฑ์ โดยการควบคุมอุณหภูมิในห้องเย็นสำหรับการเกษตรกรรม

● ความสำคัญและข้อดีของห้องเย็น (Cold Room) กับการเกษตรกรรม (Advantages of cold storage in agriculture)

ผลิตภัณฑ์อาหารสด อย่างผัก หรือผลไม้ มีความเสี่ยงต่อศัตรูพืชและการเน่าเสีย อย่างมาก อย่างไรก็ตาม การควบคุมอุณหภูมิและความชื้นสัมพัทธ์และการป้องกันความเสียหายต่อผลผลิตจากปัจจัยอื่นๆ สามารถเพิ่มอายุการเก็บรักษา

การเสื่อมสภาพทางชีวภาพที่เกิดจากพลังงานความร้อนที่เกิดขึ้นจากการหายใจของพืช หรือ Respiration heat, การผลิตเอทิลีน (Ethylene) C2H4 ที่มีผลต่อการสุกของผักและผลไม้ การกระทบกระเทือนระหว่างการขนย้าย ความผิดปกติทางสรีรวิทยา นำไปสู่การสลายตัว สูญเสียคุณค่าทางโภชนาการ รวมไปถึงการเปลี่ยนแปลงของสี เนื้อสัมผัส และรสชาติ

ปัจจัยที่มีผลต่ออัตราการเสื่อมสภาพ ได้แก่ อุณหภูมิ ระดับความชื้นสัมพัทธ์ ความเร็วลม บรรยากาศ เช่น ความเข้มข้นของออกซิเจน คาร์บอนไดออกไซด์ และเอทิลีน ตลอดจนระบบการดูแลสุขาภิบาล ปัจจัยส่วนใหญ่ที่ทำให้ผลิตภัณฑ์ทางการเกษตรเสื่อมสภาพ ซึ่งเราสามารถแก้ไขปัญหาเหล่านี้ได้ผ่านการควบคุมอุณหภูมิ เช่น การทำความเย็น การลดอุณหภูมิจะลดอัตราการเปลี่ยนแปลงทางสรีรวิทยา เช่นการหายใจ การผลิตเอทิลีน และกระบวนการทางเอนไซม์ และชะลอการเติบโตของจุลินทรีย์ อย่างแบคทีเรีย/เชื้อราได้

การควบคุมอย่างพอเหมาะต่ออายุการเก็บรักษาของผลิตภัณฑ์ จะช่วยคงสภาพและ คุณค่าทางโภชนาการได้อย่างดี การลดอุณหภูมิแม้จะอยู่เหนือระดับของสภาวะการจัดเก็บที่เหมาะสมที่สุด ก็สามารถยืดอายุการเก็บรักษาได้อย่างมาก หลังจากแช่เย็น หรือ Pre-Cooling เพื่อลดอุณหภูมิของผลิตผลลงแล้ว จะต้องขนส่งและเก็บเข้าห้องเย็น เพื่อยืดอายุการเก็บรักษาและคุณภาพให้สูงสุด ควรเก็บในอุณหภูมิที่เหมาะสมในการเก็บรักษา ซึ่งจะแตกต่างกันไปตามชนิดของผลิตผลที่เก็บเกี่ยว

ปัญหาของหลายโรงงาน คือไม่มีห้องเย็นหลายห้องเพื่อแยกประเภทผลิตผลทางเกษตรกรรม เนื่องจากเอทิลีนก็ส่งผลกระทบต่ออายุการเก็บรักษาเช่นกัน พืชผลหลายชนิด มีความไวต่อการสัมผัสเอทิลีนต่างกัน หากไม่สามารถจัดเก็บผลิตผลแยกกันได้ จะต้องพิจารณาข้อกำหนดเกี่ยวกับอุณหภูมิ ความชื้นสัมพัทธ์ และการผลิต/การรับเอทิลีน โดยมีปัจจัยสำคัญอีกประการหนึ่งที่ส่งผลต่ออายุการเก็บของผลิตภัณฑ์คือระดับความชื้นสัมพัทธ์ ส่งผลกระทบต่อการสูญเสียน้ำ การเน่าเสีย ความผิดปกติทางสรีรวิทยา และความสม่ำเสมอของการสุกที่ทั่วถึง

เพื่อประโยชน์ในการจัดเก็บหรือขนส่งในระยะสั้น เราสามารถแบ่งเก็บผลิตผลทางการเกษตรไว้เป็นสามกลุ่มด้วยกัน :

• พืชผักใบเขียว ผลไม้และผลเบอร์รี่ส่วนใหญ่ในเขตอบอุ่น : 0°-2°C ความชื้นสัมพัทธ์ 90%-98%
• ผลไม้รสเปรี้ยว ผลไม้เมืองร้อนส่วนใหญ่ ผักผลไม้หลายชนิด : 7°-10°C ความชื้นสัมพัทธ์ 85%-95%
• ผักประเภทราก ผลไม้เมืองร้อนและประเภทแตงส่วนใหญ่: 13°-18°C ความชื้นสัมพัทธ์ 85%-95%

ความหลากหลายนี้แสดงถึงความท้าทายสำหรับอุตสาหกรรมการเกษตร และผู้ผลิตห้องเย็น ความพยายามในการรักษาคุณสมบัติ และคงสภาพของผลผลิตให้มีอายุยาวนานที่สุด ห้องเย็นสามารถทำหน้าที่สร้างความเย็นทางอุตสาหกรรมการเกษตรของผลิตผลเหล่านี้ได้อย่างแม่นยำ ทั้งการควบคุมอุณหภูมิ ความชื้น การหมุนเวียนของอากาศ

สรุปข้อดีของห้องเย็น (Cold Room) ในการเกษตรกรรม :

1. ยืดอายุผักและผลไม้
2. คุ้มค่า
3. การควบคุมอุณหภูมิ
4. เพิ่มพื้นที่จัดเก็บ
5. การขนส่งสินค้าทำได้ง่ายขึ้น

● ปัจจัยที่ต้องพิจารณาในการติดตั้งห้องเย็น (Cold Room)

• ที่ตั้ง : สถานที่ที่เลือกควรเข้าถึงได้ง่าย ใกล้กับศูนย์กลางการกระจายสินค้า หรือจุดผลิต และจุดรวบรวม
• ไฟฟ้า : ควรมีการเข้าถึงและการจ่ายไฟฟ้าให้กับห้องเย็นที่ได้มาตรฐาน การจ่ายไฟฟ้ามีผลกระทบต่อขนาดและอุปกรณ์ของห้องเย็น
• การระบายน้ำและการกำจัดของเสีย : ต้องมีทางเลือกในการระบายน้ำและอุปกรณ์การจัดการของเสียที่ดี
• น้ำ : การจัดหาน้ำเป็นสิ่งสำคัญสำหรับการสุขาภิบาล
• สภาพเศรษฐกิจ: การเริ่มติดตั้งและใช้ห้องเย็นในแรกเริ่มจำเป็นต้องปรับการลงทุนและต้นทุนการดำเนินการ

โดยทั่วไป การเลือกเทคโนโลยีห้องเย็นที่เหมาะสมจะขึ้นอยู่กับอุณหภูมิ และทรัพยากรที่มีอยู่ รวมถึงแรงงานที่มีทักษะ ต้นทุน ไฟฟ้า และน้ำประปา เทคโนโลยีห้องเย็นที่ควบคุมง่าย มีคุณสมบัติการลดใช้พลังงาน หรือการออกแบบที่ดีจากช่างผู้เชี่ยวชาญอย่างห้องเย็น จะช่วยให้ผู้ประกอบการ หรือเกษตรกรอยู่ในจุดคุ้มทุนได้ไวขึ้นครับ

● การจัดการห้องเย็น

การควบคุมอุณหภูมิมีประโยชน์อย่างมากสำหรับการปรับปรุงอายุการเก็บรักษาและผลิตภัณฑ์ อย่างไรก็ตาม ประโยชน์จะเกิดขึ้นได้ ก็ต่อเมื่อจัดการห้องเย็นอย่างเหมาะสมโดยคำนึงถึงอุณหภูมิ ระดับความชื้นสัมพัทธ์ การหมุนเวียนของอากาศ พื้นที่เพียงพอในการจัดเก็บ และการจัดการผลิตภัณฑ์แบบ First In First Out (FIFO)

การจัดการห้องเย็นสำหรับเกษตรกรรม มีข้อพิจารณาดังต่อไปนี้ :

การจัดการอุณหภูมิ : ห้องเย็นควรถูกทำให้เย็นลงจนถึงอุณหภูมิที่เหมาะสมในการเก็บรักษาที่ต้องการอย่างน้อย 3 วันก่อนที่จะเก็บผลผลิต

อาการสะท้านหนาว หรือ Chilling Injury : ผลิตผลบางชนิด โดยเฉพาะผลไม้เขตร้อน มีความเปราะบางต่อการแช่เย็น ซึ่งอาจจะกิดความเสียหายทางสรีรวิทยา หากเก็บไว้ในอุณหภูมิที่ต่ำกว่าอุณหภูมิที่กำหนด แต่สูงกว่าจุดเยือกแข็ง โดยทั่วไป ยิ่งระยะเวลาที่ผลิตนานขึ้นซึ่งมีอุณหภูมิต่ำกว่าระดับความไวในการแช่เย็นและยิ่งอุณหภูมิต่ำลงเท่าใด ความเสียหายก็จะเกิดขึ้นเร็วขึ้นเท่านั้น

อาการทั่วไปที่สังเกตุได้จากการมองเห็น : เช่นรอยโรคที่พื้นผิว เช่นผลิตผลเป็นรูพรุน การเปลี่ยนสี เป็นต้น ที่อุณหภูมิต่ำกว่า 0°C ผลิตภัณฑ์ทุกประเภทจะแข็งตัว ความเสียหายที่เกิดขึ้นจากการแช่แข็งจะมองเห็นได้ก็ต่อเมื่อผลิตภัณฑ์กลับคืนสู่อุณหภูมิที่สูงกว่า 0°C เท่านั้น

● การจัดเก็บผลิตผลทางการเกษตรที่แตกต่างกันในห้องเย็น

ผลผลิตที่แตกต่างกันมีความต้องการในการจัดเก็บที่แตกต่างกันไปตามปัจจัยต่างๆ เช่น อุณหภูมิที่เหมาะสม ระดับความชื้นสัมพัทธ์ ระดับการผลิตเอทิลีน และความไวในการแช่เย็น ดังนั้น การจัดเก็บสินค้าประเภทเดียวจึงมีความซับซ้อนน้อยกว่าการจัดเก็บสินค้าต่างประเภท นอกจากความเสียหายอันเนื่องมาจากอุณหภูมิที่ไม่ตรงกันแล้ว กลิ่นของผลิตผลยังเป็นสาเหตุที่ทำให้ผลผลิตที่แตกต่างกันได้รับผลกระทบได้ ทั้งรสชาติ และเนื้อสัมผัส

เช่นการเก็บ แอปเปิล/ลูกแพร์กับพืชผักกลิ่นแรงเช่น ขึ้นฉ่าย กะหล่ำปลี แครอท มันฝรั่งหรือหัวหอม เป็นต้น รวมถึงการแยกผลผลิตตามการผลิตเอทิลีนและผลิตภัณฑ์ที่มีความไวต่อเอทิลีน เช่น ผลไม้ที่มีการผลิตเอทิลีนสูง อย่างเช่น แอปเปิ้ล อะโวคาโด กล้วย ลูกแพร์ ลูกพีช พลัม มะเขือเทศ กับผลิตภัณฑ์ที่มีความไวต่อเอทิลีน เช่น ผักกาด แตงกวา แครอท มันฝรั่ง มันเทศ

● การดำเนินงานและการบำรุงรักษา

แรกเริ่มในการติดตั้งห้องเย็นมีค่าใช้จ่ายในการติดตั้ง และค่าใช้จ่ายด้านพลังงานสูงมากขึ้น ดังนั้นควรเปิดประตูห้องเย็นให้น้อยที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ และควรเปิดในช่วงเช้าหรือเย็น เพื่อหลีกเลี่ยงความร้อนในช่วงเวลากลางวัน และควรมีข้อปฏิบัติสำหรับการใช้ห้องเย็นให้มีประสิทธิภาพคุ้มค่ากับต้นทุน ดังนี้

• การจดบันทึก : ผู้ปฏิบัติงานควรจดบันทึกเพื่อติดตามทั้งขาเข้าและขาออก เช่นเดียวกับการผลิตที่จัดเก็บ รวมถึงเวลาที่คาดว่าจะมาถึง ปริมาณ คุณภาพ เวลาที่คาดว่าจะจัดเก็บ เงื่อนไขในการจัดเก็บที่ต้องการ ราคาขายในวันที่จัดเก็บ ราคาขายจริง พลังงานที่ใช้ไป ฯลฯ
• สินค้าคงคลัง : ควรมีการเก็บรักษาสินค้าคงคลังที่เป็นปัจจุบัน รวมถึงข้อมูลเกี่ยวกับสถานที่ภายในห้องเย็น ชนิด ปริมาณและวันที่เก็บเกี่ยวของผลิตผล การใช้วิธีการทำความเย็นล่วงหน้า วันที่ผลิตที่เข้ามาในโรงงาน ฯลฯ
• อัตราโหลด : โดยทั่วไป อัตราการโหลดควรอยู่ที่ 4-5% ของความจุทั้งหมด ห้องเย็นควรแบ่งพื้นที่สำหรับจัดเก็บระยะสั้นและระยะยาว
• สุขอนามัย : เพื่อป้องกันการสะสมของเชื้อโรคภายในโรงงาน มาตรการสุขอนามัยที่เข้มงวดเป็นสิ่งสำคัญ มาตรการสุขอนามัยทั้งหมดต้องคำนึงถึงมาตรการความปลอดภัยที่จำเป็นสำหรับพนักงานด้วย

เช่นการล้างผนังและพื้นด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อ การใช้เครื่องกำเนิดโอโซนเพื่อป้องกันเชื้อราและเการระบายอากาศเป็นประจำเพื่อหลีกเลี่ยงการสร้างเอทิลีน คาร์บอนไดออกไซด์ และกลิ่นไม่พึงประสงค์

● ปัจจัยภาระความร้อนที่พิจารณาโดยทั่วไปในการออกแบบห้องเย็นคือ :

• การเพิ่มความร้อนที่ผนัง พื้น และเพดานเนื่องจากการนำไฟฟ้า
• ความร้อนที่ผนังและเพดานได้รับจากรังสีดวงอาทิตย์
• โหลดภาระความเย็น เนื่องจากการเข้าของอากาศจากการเปิดประตูบ่อยครั้ง และในระหว่างการเติมอากาศบริสุทธิ์
• โหลดจากความร้อนของสินค้าขาเข้า
• ความร้อนจากการหายใจจากผลิตภัณฑ์ที่เก็บไว้
• ความร้อนจากบุคลากรในห้อง
• โหลดภาระความร้อนพัดลมคูลเลอร์
• อายุของอุปกรณ์

ทั้งหมดที่กล่าวมา เป็นรายละเอียดเบื้องต้นสำหรับผู้ที่สนใจห้องเย็นสำหรับสินค้าเกษตรกรรม ห้องเย็นเป็นส่วนหนึ่งในการลดการสูญเสียของวัตถุดิบ ซึ่งนับเป็นต้นทุนผลิต ซึ่งไม่รวมถึงปัจจัยภายนอกอย่าง ปัจจัยทางเศรษฐกิจและสังคมที่เพิ่มปัญหาการสูญเสียหลังการเก็บเกี่ยว การขาดระบบการตลาดรับรองที่ดีพอ หรือราคาตลาดสำหรับพืชผักที่ต่ำ เป็นสาเหตุทำให้ไม่สามารถผลิตสินค้าคุณภาพสูงได้ รวมถึงความรู้เกี่ยวกับการจัดการหลังการเก็บเกี่ยวและการตลาดของเกษตรกรและผู้มีบทบาทอื่นๆ ในการจัดการผลิตผล เช่น ระหว่างการขนส่ง ที่มีข้อจำกัดมาก ซึ่งนำไปสู่การปฏิบัติที่ไม่เหมาะสมต่อผลผลิต

ห้องเย็นและห้องเย็นเป็นงานที่ใช้พลังงานค่อนข้างสูง โดยทั่วไปแล้วต้นทุนทุนและค่าใช้จ่ายในการดำเนินการของเกษตรกรในประเทศกำลังพัฒนามักสูงเกินไป ด้วยเหตุนี้ เกษตรกรรายย่อยจึงไม่สามารถเข้าถึงห่วงโซ่ความเย็นที่สมบูรณ์และการใช้ห้องเย็นที่เหมาะสมได้ สำหรับท่านที่สนใจห้องเย็นสำหรับเก็บรักษาวัตถุดิบทางการเกษตร ไม่ว่าจะต้องการพัฒนาคุณภาพอุตสาหกรรม,ธุรกิจของคุณ หรือต้องการขยายธุรกิจให้ได้มาตรฐานสากลเพื่อเพิ่มมูลค่าให้วัตถุดิบมากขึ้น

𝗔𝗖𝗥 𝗔𝗱𝘃𝗮𝗻𝗰𝗲 𝗖𝗼𝗹𝗱 𝗥𝗼𝗼𝗺 𝗹 𝗣𝗿𝗼𝗳𝗲𝘀𝘀𝗶𝗼𝗻𝗮𝗹 𝗢𝗻𝗲 𝗦𝘁𝗼𝗽 𝗖𝗼𝗹𝗱 𝗥𝗼𝗼𝗺 ยินดีให้คำปรึกษา ออกแบบ สร้าง ติดตั้งห้องเย็นในราคายุติธรรม ใช้วัสดุคุณภาพสูง ประหยัดพลังงาน เรารับสร้างห้องเย็น ในทุกอุตสาหกรรม ทั้งขนาดเล็กและขนาดใหญ่ ด้วยผนังฉนวนห้องเย็นมาตรฐาน และเครื่องทำความเย็น ACR ที่มีคอมเพรสเซอร์ทนทาน ใช้งานได้ยาวนาน ปรับแต่งได้กับทุกอุณหภูมิ ควบคุมดูแลการติดตั้งงานโครงการโดยทีมวิศวกรประสบการณ์ยาวนาน พร้อมทีมผู้เชี่ยวชาญด้านห้องเย็นคอยให้คำแนะนำและปรึกษาทั้งก่อน และหลังการขาย

Line id : @advancecool
Email : info@advancecoldroom.com

Powered by Froala Editor